۱٫ بیماری های عصبی – روانی و مشکلات ج ن س ی
۲٫ اختلالات اضطرابی و مشکلات جنسی
یکی از عوامل مخرب در روابط زناشویی، بیماری های عصبی – روانی هستند. بیماری عصبی – روانی نوعی از بیماری است که روان افراد را تحت تاثیر قرار می دهد و در نهایت منجر به مشکلات ج ن س ی برای این افراد می شود. باید توجه داشت که عملکرد ج ن س ی مناسب یکی از مهمترین بخشهای زندگی است و موجب تداوم رضایت عاطفی در روابط بین فردی می شود. از نظر آماری تخمین زده شده است که حدود ۴۳ درصد از زنان و حدود ۳۱ درصد از مردان دچار مشکلات ج ن س ی می باشند.
در جوامع شایع ترین مشکل زنان ،معمولا کاهش میل ج ن س ی و در آقایان ناتوانی ج ن س ی و انزال زودرس می باشد.
پرسش: اثرات مخرب آشکار و پنهان اضطراب را در روابط بین فردی توضیح دهید. اضطراب عامل مهمی است که می تواند عملکرد فرد را در همه ی زمینه ها از جمله عملکرد جنسی، تحت تاثیر قرار دهد. در مسائل ج ن س ی گاهی اوقات اضطراب بصورت “اضطراب انتظار” خود را نشان می دهد ؛بطور مثال ، فردی که در هر یک از مراحل رابطه ی ج ن س ی یا بطور کلی در رابطه ی زناشویی ناموفق بوده ، نسبت به شروع دوباره ی رابطه اضطراب دارد، به عبارتی اضطراب وقوع حادثه را دارد. این سطح اضطراب بالا باعث می شود که عملکرد مناسب را نداشته باشد و خود اضطراب نیز باعث بدتر شدن فرآیند ج ن س ی می شود یعنی سیکل معیوبی را درست می کند بدین ترتیب که اضطراب، عملکرد ج ن س ی را خراب می کند و عملکرد ج ن س ی خراب ،اضطراب را افزایش می دهد.
حال برای رفع این مشکل باید اضطرابی که موجب عدم کفایت و از بین رفتن اعتماد به نفس فرد در رابطه ی ج ن س ی می شود را با ارائه ی راه کارهای مناسب در کنار درمان های کوتاه مدت برای اضطراب از بین برد.
شایع ترین اختلالات روانپزشکی که در کتب پزشکی مطرح است بحث عوامل اضطرابی است اما چون افراد اضطراب را نرمال تلقی می کنند به پزشک مراجعه نمی کنند و طبیتاً درمان هم نمی شوند.
به عنوان یک قانون کلی هر چه شدت اضطراب در فرد بالاتر برود شدت اختلال عملکرد ج ن س ی افزایش می یابد.
اختلال عملکرد ج ن س ی می تواند به چند طریق خود را نشان دهد که در برخی از افراد شدت اضطراب آنقدر زیاد است که با بیزاری ج ن س ی خود را نشان می دهد یعنی فرد از هر نوع شروع، ادامه و درگیر شدن در یک رابطه ی ج ن س ی دچار انزجار می شود و به هیچ عنوان سراغ رابطه ی مجدد نمی رود.
در مورد افرادی که دچار وسواس هستند افکار مزاحمی که در آنها شکل گرفته اگر در فرآیند ج ن س ی دخالت کند و مناسک وسواسی و آن اعمالی که باید به طریق خاصی و طی زمان خاصی افراد وسواسی انجام دهند بخواهد وارد فرآیند ج ن س ی شود، در نتیجه موجب بروز اختلال در فرآیند ج ن س ی می شود.
در دنیا بیشترین بررسی صورت گرفته در خصوص مسایل و مشکلات ج ن س ی بر روی افرادی بوده که دچار “اختلال استرس پس از سانحه” شده اند که در فرهنگ فارسی به آن ” موج گرفتگی ” می گویند. موج گرفتگی چیزی نیست که فقط در جنگ اتفاق بیافتد، بلکه پدیده های طبیعی مثل سیل، طوفان، زلزله می توانند اختلال استرس پس از سانحه را در فرد ایجاد کنند. در برخی تحقیقات شیوه اختلال ج ن س ی را در افرادی که مبتلا به موج گرفتگی هستند بیشتر از هشتاد درصد اعلام کرده اند.
در یک رابطه ی زناشویی وقتی یکی از زوجین دچار اضطراب انتظار هستند نقش طرف مقابل در بهبود رابطه ی ج ن س ی بسیار مهم و تاثیرگذار است چرا که اگر همدلی و همراهی او ضمیمه ی این رابطه ی ج ن س ی بشود فرد مضطرب سریع تر می تواند خود را رها کرده و عملکرد ج ن س ی اش بهبود یابد.
برای مثال در افرادی که دچار انزال زودرس می شوند اگر همسر عدم رضایت خود را از ناتوانی مرد در ارضاء ج ن س ی اش بیان کند و به دلیل ارضاء نشدن سعی بر قطع رابطه ی ج ن س ی کند موجب افزایش اضطراب در مرد می شود.
عارضه ی “اختلال خوردن ” یکی دیگر از مشکلاتی است که در رابطه ی زناشویی مشکل ایجاد می کند. این عارضه به دو طریق خود را نشان می دهد؛ یکی بی اشتهایی عصبی است؛یعنی فرد درحالیکه وزن مناسبی دارد تصور میکند چاق است و معمولا این افراد از خوردن اجتناب می کنند و ممکن است برای کاهش وزنشان مسهل بخورند و ورزش های سنگین انجام دهند. این افراد به مرور دچار مشکلات هورمونی و جسمی می شوند و تصور بدشکلی و نا مناسب بودن اندام ج ن س ی که از خود دارند باعث می شود که در رابطه ی ج ن س ی شان مشکل ایجاد شود. در برخی تحقیقات نشان داده شده که شیوع مشکلات ج ن س ی در این افراد بالای هشتاد درصد است.
مشکلات ج ن س ی در مورد افرادی که دچار پرخوری عصبی هستند هم وجود دارد اما شیوع آن کمتر از مشکلات افرادی است که دچار بی اشتهایی عصبی هستند.