تعریف اختلال اضطرابی:

اختلالات اضطرابی به عنوان یک گروه از شایعترین نوع تشخیص های روانپزشکی محسوب می گردند. اضطراب را نگرانی به علت مشکل پیش بینی شده تعریف می کنند.
اضطراب عبارت است از یک احساس منتشر، ناخوشایند و مبهم هراس و دلواپسی با منشاء ناشناخته، که به فرد دست می‌دهد و شامل عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژی است. وقوع مجدد موقعیت‌هایی که قبلاً استرس زا بوده‌اند یا طی آن‌ها به فرد آسیب رسیده است باعث اضطراب در افراد می‌شود. همه انسان‌ها در زندگی خود دچار اضطراب می‌شوند، ولی اضطراب مزمن و شدید غیرعادی و مشکل‌ساز است.

شیوع

تحقیقات و بررسی‌ها نشان می‌دهند که اضطراب در خانم‌ها، طبقات کم‌درآمد و افراد میان‌سال و سال‌خورده بیشتر دیده می‌شود. اضطراب هنگامی در فرد بروز می‌کند که شرایط استرس‌زا در زندگی او بیش از حد طولانی شود یا به‌طور مکرر رخ دهد، و یا اینکه دستگاه عصبی
بدن نتواند به مرحله مقاومت تنیدگی پایان دهد در این صورت بدن فرسوده و در برابر بیماری‌های جسمی و روانی (مانند اضطراب) آسیب‌پذیر می‌شود.

علائم

از علایم اضطراب می‌توان موارد زیر را نام برد:

• احساس خستگی
  
• عصبی بودن و بی‌قراری
  
• ترس و نگرانی
  
• بی خوابی یا بدخوابی
  
• تپش قلب و تنفس نامنظم و سریع
  
• عرق کردن
  
• سردرد و سرگیجه
  
• مشکل در تمرکز و حافظه
  
• لرزش یا پرش عضلات
  
• تکرر ادرار
  

   

انواع اختلالات اضطرابی:

1. هراس خاص: ترس از اشیا یا موقعیت هایی که با هرگونه خطر واقعی نامتناسب است.
2. هراس اجتماعی : ترس از اشخاص نااشنا با نگاه موشکافانه اجتماعی
3. اختلال وحشت زدگی: اضطراب در خصوص حملات عود کننده وحشت زدگی panic-
4. اختلال اضطراب فراگیر: نگرانی مهار نشدنی دست کم به مدت شش ماه
5. اختلال وسواس –جبری: وسواسهای فکری(افکار، تکانه ها یا تصاویر ذهنی کنترل نا پذیر) و وسواسهای عملی
6. اختلال فشار روانی پس از حادثه: پیامد تجربه ای اسیب زا که در ان شخص رویداد اسیب زا را دوباره تجربه می کند و ازمحرکهای مرتبط با ان رویداد اجتناب می کند.
7. اختلال فشار روانی حاد: علائم این اختلال مشابه اختلال فشار روانی پس از سانحه است اما پس از رویداد اسیب زا به مدت کمتر از ۴ هفته دیده می شود.

علل اختلالات اضطرابی:

1. عوامل ژنتیکی: یکی از مهم‌ترین عوامل اضطراب ژنتیک است و احتمال اضطراب در فرزندان افراد مضطرب بسیار بالا است .برخی ژنها ممکن است نشان دهنده خطر بالای یک یا چند نوع اختلال اضطرابی باشند.
2. عوامل عصبی زیست شناختی: افزایش فعالیت در مدار ترس بویژه بادامه به تبیین بسیاری از اختلالات اضطرابی کمک می کند.
3. شخصیت: بازداری رفتاری (گرایش به مضطرب شدن و گریه کردن در هنگام مواجهه با محرکهای رفتاری) و روان رنجورخویی( فرد گرایش دارد با عاطفه منفی بیش از متوسط به رویدادها واکنش نشان دهد) می توانند شروع اختلالات اضطرابی ، افسردگی و هراس را پیش بینی کنند.
4. عوامل شناختی: یکی از این عوامل کنترل ادراک شده است یعنی شخصی که گمان می کند کنترلی بر محیط خود ندارد بیشتر در معرض طیف وسیعی از اختلالات اضطرابی قرار می گیرد و این عامل تحت تاثیر تجارب دوران کودکی، سوانح اسیب زا، فرزندپروری تنبیهی و محدود کننده ایجاد می شود.

   عامل شناختی دیگر، توجه به تهدید است بدین معنا که فرد بیشتر به نشانه های منفی محیطش توجه می کند.

5. محیط اجتماعی و تهدید های واقعی: رویدادهای منفی زندگی بویژه رویدادهایی که خطر روی دادن اتفاق بد را در اینده شامل می شوند معمولا پیش از شروع اختلال های اضطرابی واقع می شوند.

6. عوامل جانبی مؤثر در ابتلا به اضطراب:
   

• طبق گفته‌های بعضی از متخصصان، تغذیه نادرست نیز در ابتلا به اضطراب نقش دارد. کمبود بعضی از اسیدهای آمینه، منیزیم، اسید فولیک و ویتامین ب۱۲، باعث تسریع در ابتلا به آن می‌شوند.
  
• استفاده از مواد مخدر و داروهای
  روان‌گردان
  
• برخی از ضایعه‌های مغزی (که باعث ایجاد علایمی شبیه به علایم اختلال وسواس می‌شوند)
  

درمانها:

1. دارو درمانی: داروهای اضطراب زدا مانند بنزو دیازپین ها.

   عوارض برخی از داروها می تواند شامل عوارض جانبی شناختی و حرکتی از قبیل خطاهای حافظه و مشکل در رانندگی باشد.
   

2. درمانهای شناخی-رفتاری: مانند مواجهه، به چالش کشیدن باورهای منفی تن‌آرامی، حساسیت زدایی، توقف تفکر، سرمشق دهی و … .
3. نوروفیدبک و بیوفیدبک

پیشنهاد به اطرافیان:

1. در مراحل درمانی، بیمار را همراهی کنید.
2. به او کمک کنید تا فعالیت هایش را سازماندهی کند و زمان کافی به او برای انجام کارهایش بدهید.
3. تنش و محرکهای محیطی را حدالامکان کاهش دهید.
4. به او یاداوری کنید تا داروها را طبق تجویز پزشک و در ساعات معین مصرف کند و از قطع خودسرانه دارو خودداری کند.