انسان و رفتار جنسی ۱

در سلسله مباحثی پیرامون انسان و رفتار جنسی قصد داریم به بحث و بررسی پیرامون ابعاد مختلف رفتار جنسی در انسان، شیوه شکل گیری رفتار جنسی، هویت جنسی، مسائل و مشکلات جنسی، رشد و تکامل جنسی در گستره زندگی، روابط عاطفی و … و ارائه اطلاعات مفیدی در این حوزه ها بپردازیم. در ارائه این مطالب، سعی شده است ترتیب و توالی معنی داری رعایت گردد؛ برخی از مسائل که نیاز به بحث بیشتر داشته اند ممکن است در چند شماره ارائه گردند، و برخی دیگر در یک شماره ارائه خواهند شد. اولین بحث از این سلسله مراتب به بحثی مختصر در تعریف رفتار جنسی و ابعاد آن پرداخته است؛ علت این مساله اهمیت درک دقیق رفتار جنسی و ارائه تعریفی علمی از ان بوده است و اینکه خوانندگان محترم بدانند اصولا رفتار جنسی چگونه تعریف می شود و از چه ابعادی می تواند مورد بحث قرارگیرد، در شماره آتی به بحث پیرامون خاستگاه رفتار جنسی و اینکه رفتار جنسی ما، چگونه شکل می گیرد، خواهیم پرداخت.

رفتار جنسی و ابعاد آن

تمایلات جنسی بشر، چگونگی تجربه نیازهای جنسی و ابراز آنها به عنوان رفتار جنسی شناخته می شود. تمایلات جنسی صرف نظر از پیر یا جوان بودن و زن یا مرد بودن، نقش مهمی در زندگی افراد دارند. تمایلات و رفتار جنسی از دیدگاههای متفاوت (برای مثال دیدگاه زیست شناختی، دیدگاه شناختی، دیدگاه پزشکی و دیدگاه یادگیری) بررسی شده است. به واسطه بررسی‌ها و نتایج حاصله از این دیدگاهها است که می توانیم رفتار جنسی را به عنوان یک محرک انگیزشی یا انگیختگی درک کنیم. در کنارنیاز به خوابیدن و خوردن، نیازهای جنسی یکی از مهمترین نیازهایی است که نوع بشر، بویژه برای حفظ بقای نسل خود در تکاپوی ارضای آن است. به این معنا که بخش مهمی از انرژی فکری و رفتار ما را به خود اختصاص میدهد و هر جنبه از زندگی ما، به نوعی و تاحدی تحت تاثیر آن می باشد.

رفتار جنسی به رفتارها و روشهایی اشاره دارد که بر مبنای آنها، انسان، تمایلات جنسی خود را تجربه و بیان می کند. افراد در زمانهای متفاوت و به دلایل متفاوت رفتارهای جنسی متفاوتی را از خود نشان داده اند. فعالیت جنسی طبیعی، ناشی از برانگیختگی جنسی و تغییرات فیزیولوژیکی در فرد برانگیخته شده است. هدف فعالیت جنسی در انسان رسیدن به ارگاسم، ارضاء نیاز و کسب لذت است. فعالیت جنسی همچنین شامل مسیر و فعالیت‌هایی است که طی آن ها، علایق جنسی فرد دیگر (یعنی شریک جنسی) نیز برانگیخته می گردد؛ یعنی استراتژی هایی جذب شریک جنسی. رفتار جنسی، شامل جنبه های زیستی، هیجانی و فیزیکی است. جنبه زیستی به مکانیزم های تناسلی مرتبط می شود، به‌گونه‌ای که نیازهای بیولوژیکی اولیه در همه موجودات وجود دارد و می تواند شامل انواع مقاربت جنسی و تماس‌های جنسی باشد. جنبه هیجانی واحساساتی رفتار جنسی به میزان شدت پیوندها و تعهدات خصوصی و همچنین هیجاناتی که بواسطه فعالیت جنسی بین دو شریک جنسی ایجاد می‌شود مربوط می گردد. جنبه فیزیکی در دامنه ای از تمایلات جنسی قرارمی گیرد که حتی ابعادی از جنبه های روانشناختی و اجتماعی رفتار جنسی را نیز در برمیگیرد. جدای از ابعاد زیستی، هیجانی و فیزیکی، رفتارجنسی متاثر از عوامل فرهنگی، اجتماعی و اخلاقیِ جامعه ای که فرد در آن زندگی میکند نیز می باشد؛ این عوامل به قدری اهمیت دارند که بسیاری از رفتارهای جنسی افراد را تعریف میکنند و رفتارهای خارج از چهارچوب های تعریف شده را مردود و ضدارزش میدانند؛ برای مثال در برخی از جوامع، رفتار جنسی فقط در قالب ازدواج پذیرفته شده است، درحالیکه داشتن رابطه جنسی قبل از ازدواج و یا روابط جنسی خارج از روابط زناشویی، در جوامع دیگر امری پذیرفته شده است. برخی از فعالیت های جنسی چه در سطح جهانی و چه در برخی از کشور‌ها نا‌مشروع هستند و برخی از آنها با هنجارهای یک جامعه مطابقت ندارند؛ برای مثال داشتن فعالیت جنسی با فردی که زیر سن قانونی قرار دارد و یا تجاوز جنسی در بسیاری از حوزه های قضایی، جرم محسوب می شود.

بنابراین رفتار جنسی مفهومی پیچیده و چند بعدی می باشد و در تعریف آن باید مفاهیم گسترده ای را درنظر گرفت. جدای از عوامل اجتماعی و فرهنگی که بر رفتار جنسی ما تاثیر میگذارند، رفتار جنسی از بدو تولد و حتی پیشتر از ان در دوران جنینی شکل می گیرد و متاثر از عواملی نظیر ژنتیک، هورمون های جنسی، هویت جنسی و… می باشد که بسیاری از کارکردهای جنسی مان را تعریف می کنند. اتفاقاتی که در جریان رشد و تحول جنسی مان می افتد (مراحل گذار نظیر بلوغ و نوجوانی و…)، نوع تربیت جنسی و آموزه های جنسی که دریافت میداریم، فضای حاکم بر محیط خانوادگی و در سطح کلان جامعه ای که در آن زندگی می کنیم، رفتارها و کارکردهای جنسی مان را شکل میدهند.

1 نظر در “انسان و رفتار جنسی ۱

  1. اقای دکتر سلام
    مطلب بسیار ارزنده ای بود. لطفا ریفرنس ان را برای استفاده در رساله دکترا بفرمایید. سپاسگزارم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *