علائم اختلال وسواسی جبری:

• اضطراب
  
• افکار مزاحم و تکرار شونده
  
• رفتارهای تکراری
  
• اختلال در عملکرد
  
• ایجاد رنج و ناراحتی برای فرد
  
• غیرمنطقی بودن افکار و رفتارها
  

عوامل:

1. عوامل زیست شناختی: بی نظمی سیستم سروتونین و نورادرنالین می تواند یکی ازعوامل باشد. اختلال در کارکردِ جریانات عصبی بین قشر اوربیتوفرونتال، هسته دُمدار و تالاموس نیز در این اختلال مطرح می شود. افزایش فعالیت(مثلا متابولیسم وجریان خون) در لوب های پیشانی، هسته دُمدار و سینگولوم نیز در برخی بیماران دیده می شود. نابهنجاریهایی در EEG افراد مبتلا به اختلال وسواسی جبری دیده می شود.
   
2. وراثت: در ایجاد اختلال وسواسی- اجباری، مولفه‌های ارثی نقش قابل توجهی دارند. در بررسی‌های انجام شده در مورد میزان همگامی دوقلوها از نظر ابتلا به این اختلال، مشخص شده است که میزان همگامی دوقلوهای تک تخمکی بسیار بیشتر از میزان همگامی دوقلوهای دوتخمکی است. با بررسی خانواده‌های بیماران مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری نیز مشخص شده است که ۳۵ درصد از بستگان درجه اول این بیماران نیز به همین اختلال مبتلا هستند.
   
3. عوامل شخصیتی: ۱۵ تا ۳۵ درصد بیماران قبل از بیماری دارای صفات وسواسی بوده اند. باید در نظر داشت که اختلال وسواسی- جبری از اختلال شخصیت وسواسی جبری متفاوت است.
   

انواع اختلالات وسواسی جبری:

1. وسواس فکری: افکار، تصاویر ذهنی یا تکانه های مزاحم و مکرری هستند که ناخواسته به ذهن می ایند، مهار نشدنی اند و معمولا برای شخصی که گرفتار ان است نامعقول به نظر می رسد. ترس از الودگی، تکانه های جنسی یا پرخاشگرانه و….
   
2. وسواس عملی: رفتارها یا اعمال ذهنی تکراری و به وضوح افراطی که شخص احساس می کند وادار به انجام ان است تا اضطراب ناشی از افکار وسواسی را کاهش دهد یا از وقوع فاجعه پیشگیری کند. برخی از انواع وسواسهای عملی عبارتند از : وسواس پاکیزگی و شستشو، منظم بودن، ترتیب و تقارن،وارسی کردن و ….
   

درمانها:

1. دارو درمانی: داروهای مهارکننده اختصاصی جذب مجدد سروتونین و کلومیپرامین و … .
   
2. رفتاردرمانی: درمانهایی از قبیل مواجه سازی و پیشگیری از پاسخ، حساسیت زدایی تدریجی، بازداری اندیشه، غرقه سازی، شرطی سازی با ایجاد بیزاری و … .
   
3. رواندرمانی حمایتی: تماس منظم و مستمر با یک متخصص دلسوز، علاقمند و تشویق کننده ممکن است به بیمار کمک کند تا به اتکای او به عملکرد عادی خود ادامه دهد.
   
4. سایر درمانهای جانبی:
   

   رواندرمانی خانواده، کاهش ناهماهنگی های زناشویی،گروه درمانی، الکتروشوک درمانی، جراحی روانی و… .
   

پیشنهاد به اطرافیان:

1. مدارا با بیمار در طول درمان
   
2. شرکت در جلسات خانواده درمانی و کاهش تنشهای زناشویی ناشی از اختلال وسواسی جبری
   
3. همکاری با درمانگر و پزشک جهت مصرف دارو و انجام تکالیف توسط بیمار