در این نوع درمان ، پالس های الکتریکی توسط این دستگاه بر روی پوست سر بیمار اعمال می شود، این پالس ها سلول های مغزی را تحریک کرده  و باعث ایجاد یک تشنج در بیمار می شود. الکتروشوک انتقال دهندههای عصبی مغز را تنظیم میکند و عدم تعادل آنها را به طور موثر اصلاح میکند. این روش هنگامی که به جا استفاده شود، بسیار مفید است و اغلب عوارض آن خفیف، کوتاه مدت و قابل برگشت است. این درمان اغلب در عدم توفیق سایر روشهای درمانی به کار میرود. سرعت اثر، مزیت عمده آن است.
در زمان اعمال این پالس ها بیمار در بیهوشی کامل به سر برده و زمان تقریبی این بی هوشی هم حدود ۵ دقیقه است. در زمان بیهوشی پالس های الکتریکی به مدت ۳۰ الی ۶۰ ثانیه بر روی سر بیمار اعمال می شوند.

مکانیزم عمل ECT   هنوز برای محققان و دانشمندان ناشناخته مانده است اما تئوری هایی در مورد تاثیر ECT بر روی مغز وجود دارد که تا حدودی عملکرد این دستگاه را توجیه می کند از جمله اینکه:

بروز تشنج در مغز باعث دگرگونی پیام های شیمیایی حاصل از اعصاب می شود و تئوری دیگر بیان می کند که درمان با ECT خود باعث تنظیم یک سری هورمون های ترشح شده در غدد می شود که ممکن است بر روی انرژی،  خواب ، اشتها و وضعیت روحی روانی بیمار تاثیر بگذارد.

تعداد جلسلات درمانی:

در دوره حاد درمان، معمولا دو تا سه بار در هفته انجام می شود. میانگین تعداد جلسات لازم، ۶-۱۲ جلسه است.معمولا پس ازتکمیل دورهECT، برای جلوگیری از عود، بیمار تحت درمان نگهدارنده دارویی قرار میگیرد. اما گزارش شده درمان نگهدارندهECT که معمولا ماهی یکبار و در مواردی هر دو هفته یا حتی هفتگی انجام میشود، درمان موثری برای پیشگیری از عود می باشد. در عود سریع بدنبال شوک، علایم شدید، همراهی سایکوز و عدم تحمل داروها میتوان درمان نگهدارنده را در نظر گرفت.

اثرات جانبی ECT که معمولا  به ندرت رخ می دهند عبارتند است:

سردرد ، دردهای شدید ماهیچه ای ، تهوع و سرگیجه ، که معمولا در ساعات اولیه استفاده از این روش رخ می دهد.در طول استفاده از این روش ممکن است به خاطر آوردن اطلاعات و آموخته ها برای فرد دشوار باشد این عوارض در طول چند روز یا هفته پس از گذشت چند دوره درمان با  ECT از بین خواهد رفت. توانایی هر فرد در به خاطر آوردن آموخته ها به شدت افسردگی وی وابسته است.میزان و مدت عوارض فراموشی با نوع ECT که استفاده می شود تغییر می کند .

الکترو شوک در درمان چه اختلالاتی استفاده می شود:

1. افسردگی اساسی
   
2. افسردگی دو قطبی
   
3. اسکیزوفرنی
   
4. دلیریوم ناشی از علل طبی یا روانپزشکی
   
5. کم کاری هیپوفیز
   
6. پارکینسون
   
7. اختلال وسواسی – جبری
   

نکاتی که قبل از شوک درمانی باید رعایت شوند:

1. ۶ ساعت قبل از دریافت شوک نباید هیچ گونه ماده خوراکی مصرف کنید.
   
2. ان روز را حتی الامکان سیگار نکشید.
   
3. قبل از شروع درمان در صورتی که دندان مصنوعی دارید ان را از دهان خارج کنید.